Warszawa. Jak zmieni się Park Świętokrzyski

Południowo-wschodni narożnik Parku Świętokrzyskiego sąsiaduje bezpośrednio z ulicami Świętokrzyską i Marszałkowską. Tu krzyżują się dwie linie metra, tu są zgrupowane przystanki tramwajowe i autobusowe. W tym miejscu do stacji metra Świętokrzyska miesięcznie schodzi ponad 1,2 miliona pasażerów.

– Mniej betonu, więcej zielni – tak w ramach zainicjowanego przeze mnie projektu Nowe Centrum Warszawy - zmieniamy najbliższe sąsiedztwo Pałacu Kultury i Nauki. Niespełna miesiąc temu otworzyliśmy Muzeum Sztuki Nowoczesnej, urządzamy Plac Centralny a przejściem naziemnym połączymy go z ulicą Złotą i Zgoda. Jednym z elementów tej metamorfozy będą również zmiany w Parku Świętokrzyskim, który nabierze zielonego i wielkomiejskiego charakteru – podkreśla Rafał Trzaskowski, prezydent m.st. Warszawy. – Nowa dobrze zagospodarowana przestrzeń będzie służyć mieszkankom i mieszkańcom oraz osobom odwiedzającym Warszawę jako miejsce spotkań, odpoczynku i po prostu spędzania wolnego czasu. Już niebawem Zarząd Pałacu Kultury i Nauki, który odpowiada za modernizację Parku Świętokrzyskiego, przystąpi do negocjowania warunków umowy ze zwycięską pracownią. Wszystko po to, aby prace projektowe mogły się rozpocząć jak najszybciej – dodaje.

Zmiany w sercu Warszawy

Konkurs na koncepcję modernizacji parku dotyczył terenu, który przez ostanie lata był wykorzystywany jako zaplecze budowy - najpierw metra, a następnie Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Na skraju Parku Świętokrzyskiego znajduje się obiekt z ofertą dla miłośników sportów miejskich. Niedawno rozebrano pobliski pawilon, który pełnił funkcję punktu informacyjnego w trakcie budowy drugiej linii metra. Rozbiórka pawilonu otworzyła wizualne połączenie terenu z przestrzenią ul. Marszałkowskiej.

Głównym wyzwaniem dla uczestników konkursu było przywrócenie tego fragmentu miasta do struktury Parku Świętokrzyskiego, a także jego harmonijne powiązanie z nową przestrzenią stworzoną przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MSN) i planowanego budynku teatralnego (TR Warszawa) wraz z pasażem prowadzącym do Placu Centralnego.

Od koncepcji konkursowych oczekiwano znaczącego zwiększenia powierzchni zieleni oraz znalezienia atrakcyjnej formuły dla różnych form aktywnej rekreacji. Termin składania prac konkursowych upłynął 17 października 2024 r. Wpłynęło 8 koncepcji.

Zwycięskie koncepcje na modernizację Parku Świętokrzyskiego

Sąd konkursowy ocenił prace m.in. pod względem jakości i atrakcyjności proponowanej przestrzeni, a także funkcjonalności rozwiązań, dostępności i bezpieczeństwa wszystkich użytkowników. Sąd powołał dodatkowo trzech ekspertów ds. dostępności, sportu i rozwiązań błękitno-zielonej infrastruktury. Przyznano nagrody za pierwsze i drugie miejsce oraz dwa wyróżnienia, odstąpiono od przyznania nagrody za trzecie miejsce.

I nagrodę w wysokości 35 tys. zł brutto, a także zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie usługi przyznano Studio Widoki Łukasz Stępnik.

Projekt wyróżnił się najlepszymi rozwiązaniami, które włączyły zdegradowany narożnik ulic w przestrzeń parku. W ocenie sądu zaproponowane rozwiązania wskazują na dobre wyczucie znajomości przyzwyczajeń dotychczasowych użytkowników tego miejsca, co ma odzwierciedlenie w bardzo trafnym rozmieszczeniu funkcji rekreacyjnych i sportowych. Wysoko oceniono także wkomponowanie w układ terenu elementów błękitno-zielonej infrastruktury, przede wszystkim niecek infiltracyjno-retencyjnych, wpływających na poprawę warunków mikroklimatycznych w tej części parku.

II nagrodę, w tym 20 tys, zł brutto, przyznano RS Architektura Krajobrazu Dorota RUDAWA, za konsekwentnie zrealizowany pomysł zintegrowania narożnika z przestrzenią Parku Świętokrzyskiego, a także za bardzo dobrą i przemyślaną propozycję projektu zieleni, wrażliwość na obecność zwierząt na terenie parku i dopracowane rozwiązania detali nawiązujących do kamiennych elementów wystroju otoczenia Pałacu Kultury i Nauki.

Dwa wyróżnienia oraz nagrody po 5 tys. zł brutto otrzymały:

JAZ+ Architekci Sp. z o.o. za autorskie i rzeźbiarskie opracowanie stref służących aktywnej rekreacji oraz atrakcyjną i poprawnie rozwiązaną propozycję dla sportów rolkowych.

Pracownia Projektowa Karina Jędrak-Kościesza za klarowną kompozycję przestrzeni i stonowany wyraz architektoniczny proponowanych rozwiązań.

Kto zasiadał w sądzie konkursowym?

W sądzie konkursowym pracowało 7 osób. Funkcję przewodniczącej pełniła dr inż. arch. Monika Wróbel architektka, urbanistka, członkini Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej m.st. Warszawy, wiceprezeska Fundacji Skwer Sportów Miejskich. Jako ekspertka wspiera Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego m.st. Warszawy w projektach dotyczących rozwoju przestrzeni publicznych stolicy.

W sądzie zasiadali także eksperci i przedstawiciele jednostek miejskich: Zuzanna Bobrowicz (Dyrektor Pionu Handlowego Zarządu PKiN), Katarzyna Herman (architektka, Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego), Magdalena Jędraszko-Macukow (architektka krajobrazu, Naczelniczka Wydziału Ochrony Krajobrazu Miasta BAiPP), Magdalena Frydrych (architektka krajobrazu, Zarząd Zieleni m.st. Warszawy), Agnieszka Rybka (architektka krajobrazu, Zarząd Mienia m.st. Warszawy) i Magdalena Piotrowska (architektka, Zarząd Mienia m.st. Warszawy).

Koncepcja wybrana - co dalej?

W 2025 r. planowane jest przygotowanie dokumentacji projektowej (prace projektowe i nadzór autorski). Roboty budowlane, za które odpowiada Zarząd Pałacu Kultury i Nauki zaplanowano na 2026 rok. Warto podkreślić, że prace będą wymagały nadzoru konserwatora lub archeologów, ze względu na możliwość ujawnienia artefaktów historycznych, dlatego też termin realizacji może ulec zmianie. Szacunkowy maksymalny koszt wykonania robót budowlanych realizowanych na podstawie projektu wybranego w konkursie zaplanowano na 12 mln zł.